Syaikh Azhar Pertama: Syaikh Muhammad bin Abdullah al-Kharrasyi (1010-1101 H/1601-1690 M.)

Beliau adalah Syaikh al-Imam Muhammad bin Abdullah bin Ali al-Kharrasyi, orang pertama yang diangkat menjadi Syaikh al-Azhar. Lahir di desa Abu Kharrasy, markaz Syabrakhit, propinsi Buhayra tahun 1010 H/1601 M.

Beliau dididik oleh para ulama terkemuka, seperti ayah beliau sendiri, Syaikh Jamaludin Abdullah al-Kharrasyi, Syaikh Luqony, Syaikh al-Ajhury, Syaikh al-Syamy dan syaikh-syaikh yang lain. Para syaikh mengajarkan beliau kurikulum al-Azhar, berupa ilmu-ilmu agama, ilmu bahasa, sejarah, mantiq dan ilmu kalam.

Murid Syaikh Muhammad bin Abdullah al-Kharrasyi sangat banyak, lebih dari seratus orang yang menjadi ulama besar, seperti Syaikh Ibrahim bin Musa al-Fayyumy yang menggantikan beliau sebagai Syaikh al-Azhar.

Kehidupan beliau sangat sederhana. Beliau pergi ke pasar untuk membeli kebutuhan sehari-hari dan membawanya sendiri.

Beliau selalu berpegang teguh kepada sunnah Nabi dan tidak pernah telat shalat berjamaah di masjid al-Azhar. Madzhab fikih yang beliau anut adalah madzhab Maliki. Beliau menganutnya karena kecintaan beliau yang mendalam kepada Imam Malik.

Beberapa faktor yang menjadikan beliau seorang imam dengan derajat tinggi dalam keilmuan Islam adalah:
– Guru-guru beliau yang alim, seperti Syaikh Jamaludin Abdullah al-Kharrasyi, Syaikh Luqony, Syaikh al-Ajhury, Syaikh al-Syamy

– Banyaknya buku yang beliau baca dan pelajari, seperti al-Kaukab al-Munir syarh al-Jami al-Shaghir, al-Faraid al-Saniyah syarh al-Mukaddimah al-Sanusiyah dan kitab yang lainnya.

– Beliau rajin mengaji di al-Azhar dan madrasah-madrasah yang lain, seperti madrasah al-Iqbighawiyah

– Kunjungan beliau ke negeri-negeri Islam di barat dan di Timur dalam kunjungan ilmiah dan kebudayaan.

Karya-kara beliau:

-Risalah fi Basmalah
-Fathu al-Jalil, fikih Maliki
-Al-Syarh al-Kabir, tentang fikih
-Al-Syarh al-Shaghir, ringkasan al-Syarh al-Kabir
-Muntaha al-Raghbah
Dan karya-karya beliau yang lain.

Syaikh Muhammad bin Abdullah al-Kharrasyi istiqamah shalat Subuh berjamaah sampai akhir hayatnya. Beliau wafat pada tanggal 27 Dzulhijjah 1101 H/ 1690 M. pada usia 90 tahun.

Sumber: 

– al-Azhar al-Syarif fi dhaui sirati a’lamihi al-ajilla, karya Dr. Abdullah Salamah Nasr

– http://ruwaqazhar.com/2013/12/12/syaikh-muhammad-bin-abdullah-al-kharrasyi-1010-1101-h1601-1690-m.html